مهدیار

احادیث در مورد رفتار با همسایه:
حضرت رسول(ص)به علی(ع) و سلمان و اباذر و مقداد ، دستور داد که با بلند ترین آوازشان در مسجد فریاد بزنند که : هر که همسایه اش از آزار او آسوده نباشد ایمان ندارد ،پس آنها سه بار آنرا گفتند: سپس با دست اشاره کرد که تا چهل خانه است از برابر و پشت سر و طرف راست و سمت چپ (یعنی تا چهل خانه از چهار طرف همسایه است) (اصول کافی – کتاب العشرة –ج 4)
2-امام صادق(ع) از پدرش (ع) حدیث کند که فرمود: من در کتاب علی(ع) خواندم که رسول خدا نامه ای بین مهاجر و انصار و دیگران از مردم مدینه که با آنان پیوند داشتند نوشت و همه امضا کردند که: همسایه مانند خود انسان است که نه زیان به او رسد و نه گناهکار شود و دیگر اینکه احترام همسایه مانند احترام مادرست.(همان)
3-حضرت صادق (ع) فرمود: خوشرفتاری با همسایه روزی را زیاد می کند.(همان)
4-حضرت یعقوب(ع) همیشه از منزلش در هر چاشتگاه تا یک فرسنگی جار می زدند که هر کس چاشت خواهد بخانه یعقوب آید و در شامگاه نیز جار می زدند: هر کس شام خواهد نزد یعقوب آید. ولی آنگاه که بنیامین از دست یعقوب رفت: عرض کرد: بار پروردگارا! به من رحم نمی کنی ! چشمم را که گرفتی و فرزندم را که بردی ! پس وحی آمد: اگر من یوسف و بنیامین را میرانده باشم برایت زنده می کنم ولی آیا بیاد داری آن گوسفندی را که سر بریدی و بریان کردی و خوردی و فلان و فعلان در همسایگی تو روزه بودند و چیزی از آن به آنها ندادی.!
5- ابو مسعود می گوید: حضرت صادق(ع) فرمود: خوش همسایگی به عمر ما افزاید و خانه ها را آباد کند.
6-امام موسی بن جعفر(ع) فرمود: خوش همسایگی تنها به این نیست که از آزار همسایه خودداری کنی بلکه بر آزار او نیز شکیبائی کنی.(همان)
7- امام صادق(ع) فرمود: در حالیکه خانه پر از جمعیت بود فرمود: که بدانید از ما نیست کسی که با همسایه اش خوشرفتاری نکند.(همان)
8- امام باقر(ع) فرمود: که رسول خدا(ص) فرمود: به من ایمان ندارد کسی که سیر بخوابد و همسایه اش گرسنه باشد. و ایشان فرمودند: اهل یک آبادی که شب را بگذرانند و در ایشان گرسنه ای نباشد روز قیامت خداوند به آنها نظر رحمت نیفکند(همان).
9- امام باقر(ع) فرمود: از بلاهای کمر شکن که پشت انسان را خم کند همسایۀ بد است ، اگر خوشرفتاری و کارنیک ببیند پنهان کند و اگر بدی از انسان ببیند فاش کند. (همان)
10 -امام باقر(ع) از قول رسول گرامی(ص) فرمود: بخدا پناه می برم از همسایۀ بد برای خانه ای که اقامتگاه است.چشمانش تو را ببیند ودلش به تو توجه دارد اگر خوشی در تو ببیند بدش آید و اگر تو را در بدی ببیند خوشش آید.
11-” من له جارُ و یعمل بالمعاصی فلم ینهه فهو شریکه"(ارشاد القلوب ج1 ص183)
امام صادق(ع) فرمود:هر کس همسایه ای را داشته باشد که گناه می کند ولی اورا نهی نکند شریک در گناه اوست.
12- به رسول خدا(ص) عرض شد ؛ فلان زن روز ها را روزه و شبها به نماز می ایستد و صدقه می دهد ولی همسایه خود را با تیر زبانش می آزارد . حضرت فرمود: لا خیر فیها ، هی من اهل النّار ، چیزی در او نیست او اهل آتش است .(نهج الفصاحه)
13- حضرت زهرا (س) شب را تا صبح دعا و عبادت کرد و در پاسخ امام حسن(ع) که پرسید: چرا برای همسایگان و دیگران دعا می کنی و برای خود دعا نمی کنی . ایشان فرمود: ” الجار ثم الدّار"اوّل همسایه سپس خانه خود. (بحار ج43 ص81 و ج9ص313)
14-حضرت محمد (ص):. جبرییل درباره همسایه آنقدر سفارش می کرد که پنداشتم همسایه ارث خواهد برد. (نهج الفصاحه ، ح 2640)
15- سَل عَنِ الرَّفیقِ قَبلَ الطَّریقِ، وَ عَنِ الجارِ قَبلَ الدّارِ؛

قبل از مسافرت ببین همسفرت کیست و پیش از خرید خانه ببین همسایه ات کیست.
(کافی ج8 ، ص24 - نهج البلاغه ص405 ، نامه 31)
16- ” جار السّوئ أعظم الضّراء و أشدُ البلاء” همسایه بد بزرگترین رنج و سخت ترین بلا است (شرح غررالحکم 390 ص360 ح 47 34)
در قرآن کریم آیاتى مربوط به همسایه و همسایگى وارد شده است. خداوند متعال در آیه‏اى به گونه آشکار مؤمنان و مسلمانان را به رعایت همسایگان دعوت مى‏نماید و مى‏فرماید: «وَ اعْبُدُوا اللّهِ وَ لا تُشرِکوا بِهِ شَیئاً و بِالوالِدَینِ إحساناً وَ بِذِى القُربى و الیَتمى و المَساکِینَ و الجارِ ذِى القُربى وَ الجَارِ الجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالجَنبِ وَ ابنِ السَّبیلِ وَ ما مَلَکَت أیمانُکُم؛ و خدا را بپرستید و چیزى را با او شریک نگردانید و به پدر و مادر احسان کنید و درباره خویشان و یتیمان و مستمندان و همسایه خویش [و قوم] و همسایه بیگانه و همنشین و در راه‏مانده و بردگان خود نیکى کنید.» (نساء/ 36)