مهدیار

سوال

⁉️ مرگ خلیفه دوم در چه روزی اتفاق افتاده است؟

? در فرهنگ عوام شیعه چنین گمان می‌رود که نهم ربیع الاول زمان مرگ خلیفه دوم است در حالی‌که چنین گمانی، اشتباهی فاحش است؛ زیرا منابع تاریخی و روایی شیعه و سنی، تاریخ مرگ خلیفه دوم را در ماه ذی الحجه می‌دانند.

✅ قاطبه‌ی عالمان و مورخین اهل سنت زمان جراحت خلیفه دوم را روز 26 یا 27 ماه ذی‌الحجه و دوشنبه و یا چهارشنبه دانسته و گفته‌اند او پس از سه روز یا چهار روز در آخر ذی‌الحجه یا اول محرم درگذشت. عالمان بزرگ شیعه نیز به این نظریه معتقدند، از متقدمین شیعه، می‌توان یعقوبی(م284ق)، مسعودی(م346ق)، ابن اعثم کوفی(م314ق) و شیخ مفید(م413ق) را نام برد؛ شیخ مفید در کتاب «مسار الشیعه» می‌نویسد: «در روز بیست و ششم ذی الحجة سال 23 هجری عمر بن خطاب مجروح گردید و در بیست ونهم ماه درگذشت.»

? هم چنین ابن ادریس حلی(م578ق) در کتاب سرائر آورده است: «عمر بن الخطاب در روز بیست و ششم ذی الحجه سال 23 هجری مجروح گردید و در بیست و نهم همان ماه درگذشت… اما تاریخ این واقعه گاهی بر بعضی از علما ما مشتبه شده، و چنین پنداشته‌اند که این حادثه در نهم ربیع الاول بوده است.»

✳️ علامه مجلسی(رحمةالله علیه) نیز به این موضوع اعتراف کرده و می‌نویسد: «آن چه که درباره کشته شدن خلیفه دوم در ماه ذی‌الحجه ذکر شد، مشهور بین علمای امامیه است.» سپس تلاش می‌کند که نقل نهم ربیع را نیز تایید کند و در این‌باره تنها به یک روایت «رفع القلم» استناد می‌کند که سندش مخدوش و ضعیف است. چرا که اولا: روایت مرسل است و ثانیا: که در سند روایت دو فرد مجهول الهویه و ناشناخته وجود دارد و با دیگر اعتقادات شیعه نیز سازگاری ندارد. لذا این روایت نمی‌تواند صحیح باشد.

? اما نهم ربیع، زمان مرگ کیست؟

? به گفته آیت‌الله سید حسن مصطفوی، 9ربیع‌الاول در واقع سال‌روز کشته شدن عمر سعد، قاتل امام حسین(علیه‌السلام)، به فرمان مختار ثقفی است که توسط عوام با خلیفه دوم اشتباه گرفته شده‌است.
___